มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
วิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์
ประวัติความเป็นมา
วิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์ กำเนิดขึ้นตามเจตนารมณ์ของพระเดชพระคุณพระราชพัชราภรณ์ (ไพทูรย์ อคฺคธมฺโม น.ธ.เอก, ป.ธ.๓ พธ.ม. (กิตติมศักดิ์)) อดีตเจ้าคณะจังหวัดเพชรบูรณ์ และอดีตเจ้าอาวาสวัดไพรสณฑ์ศักดาราม เพื่อจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษาให้พระภิกษุสามเณรได้รับการศึกษาชั้นสูงนอกจากการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกธรรมบาลีและแผนกสามัญศึกษา ถึงแม้ว่าพระเดชพระคุณ จะได้มรณภาพลงก่อนแต่เจตนารมณ์ของพระเดชพระคุณไม่ได้สูญสลายไปตามสังขารของท่าน เจตนารมณ์ที่ตั้งไว้ได้ถูกสานต่อโดย พระปริยัติพัชราภรณ์ (สุพจน์ ปญฺญาธโร ป.ธ.๖, M.Ed.) รองเจ้าคณะจังหวัดเพชรบูรณ์ เจ้าอาวาสวัดไพรสณฑ์ศักดาราม ได้นำเรื่องการจัดตั้งสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาเข้าที่ประชุมคณะสงฆ์จังหวัดเพชรบูรณ์ ในคราวประชุมครั้งที่ ๐๑/๒๕๔๓ ณ วัดมหาธาตุ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดเพชรบูรณ์ โดยมีพระเดชพระคุณพระเทพรัตนกวี (สุรินทร์ ชุตินฺธโร ป.ธ. ๗ พธ.ด. (กิตติมศักดิ์)) สมัยที่ดำรงสมณศักดิ์ที่ พระศรีพัชโรดม เจ้าคณะจังหวัดเพชรบูรณ์ เป็นประธานในที่ประชุมคณะสงฆ์จังหวัดเพชรบูรณ์และในที่ประชุมมีมติมอบให้ พระปริยัติพัชราภรณ์ จัดทำโครงการขอขยายห้องเรียนให้สมบูรณ์แล้วนำเสนอ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วัดมหาธาตุฯ ท่าพระจันทร์ กรุงเทพมหานคร เพื่อขออนุมัติดำเนินการจัดการศึกษาในระดับอุดมศึกษา
จากนั้น พระปริยัติพัชราภรณ์ ได้ทำโครงการเสนอไปยังคณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ต่อมาพระเดชพระคุณพระเทพโสภณ อธิการบดี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้มีคำสั่งที่ ๐๕/๒๕๔๔ เรื่อง แต่งตั้งคณะกรรมการศึกษารายละเอียดโครงการขยายห้องเรียนระดับปริญญาตรีของคณะพุทธศาสตร์ ไปยังวัดไพรสณฑ์ศักดาราม ซึ่งมีพระสุธีวรญาณ รองอธิการบดีฝ่ายวิชาการ เป็นประธานคณะกรรมการ โดยมอบหมายให้คณะกรรมการดังกล่าวดำเนินการศึกษารายละเอียดโครงการฯ อย่างรอบคอบแล้วรายงานให้อธิการบดีทราบภายใน ๒๐ วัน (คำสั่งลง วันที่ ๔ มกราคม ๒๕๔๔) ต่อมาทางมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้แจ้งมติการประชุมสภามหาวิทยาลัย ความว่า สภามหาวิทยาลัย มีมติในการประชุมครั้งที่ ๒/๒๕๔๔ เมื่อวันที่ ๒๓ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๔๔ อนุมัติโครงการขยายห้องเรียนคณะพุทธศาสตร์ ไปยังวัดไพรสณฑ์ศักดาราม อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ และให้เปิดการเรียนการสอนในระดับปริญญาตรีตั้งแต่ภาคการศึกษาที่ ๑ ปีการศึกษา ๒๕๔๔ เป็นต้นมา
ในปีพุทธศักราช ๒๕๕๓ ได้เสนอโครงการจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์ต่อคณะกรรมการกำกับดูแลนโยบายและแผนพัฒนามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยตามมติคณะกรรมการกำกับดูแลนโยบายและแผนพัฒนามหาวิทยาลัยฯ ในคราวประชุมครั้งที่ ๒/๒๕๕๕ เมื่อวันศุกร์ที่ ๒๖ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ ที่ประชุมมีมติอนุมัติบรรจุโครงการจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์ ไว้ในแผนพัฒนามหาวิทยาลัย ให้มีผลตั้งแต่วันที่ ๑๕ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๓
ในปีพุทธศักราช ๒๕๕๘ พระพรหมบัณฑิต อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ลงนามแต่งตั้งคณะกรรมการศึกษารายละเอียดการจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์
วันที่ ๑๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๘ คณะกรรมการศึกษาข้อมูลและตรวจความพร้อมโครงการจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์ ได้ประชุมตรวจความพร้อม ณ ห้องประชุมพ่อขุนผาเมือง วัดไพรสณฑ์ศักดาราม อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ ที่ประชุมพิจารณาแล้วเห็นว่า โครงการจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์ มีความพร้อมทุกด้าน เป็นไปตามข้อบังคับมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการจัดตั้งวิทยาลัย พ.ศ. ๒๕๔๗ จึงเห็นชอบให้นำเสนออธิการบดีเพื่อพิจารณาสั่งการต่อไป
วันที่ ๑๒ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๘ คณะกรรมการศึกษาข้อมูลและตรวจความพร้อมโครงการจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์ ได้นำเสนอสภาวิชาการ ในคราวประชุมครั้งที่ ๙/๒๕๕๘ เพื่อให้สภาวิชาการพิจารณาให้ความเห็นชอบเพื่อเสนอสภามหาวิทยาลัยอนุมัติต่อไป
วันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๘ สภามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในคราวประชุมครั้งที่ ๘ /๒๕๕๘ มีมติอนุมัติโครงการจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์
วันที่ ๑๔ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๘ พระธรรมสุธี นายกสภามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้ออกข้อกำหนดมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เรื่อง การจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์ พุทธศักราช ๒๕๕๘ และประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๓๓ ตอนพิเศษ ๔๘ ง หน้า ๓๙ เมื่อวันที่ ๒๕ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๙
ในปัจจุบัน มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์พ่อขุนผาเมือง เพชรบูรณ์ ได้เปิดทำการเรียนการสอนหลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต จำนวน ๑ สาขาวิชา /หลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต จำนวน ๒ สาขาวิชา /หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรบัณฑิต ๑ สาขาวิชา คือ
ปริญญาโท
หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา (พธ.ม.)
ปริญญาตรี
หลักสูตรพุทธศาตรบัณฑิต (พธ.บ.)
๑. สาขาวิชาศาสนาและปรัชญา
๒. สาขาวิชาพระพุทธศาสนา
หลักสูตรรัฐประศาสนศาตร์ (รป.บ.)
๑. สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์
หลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต (ค.บ.)
๑. สาขาวิชาการสอนภาษาอังกฤษ
นอกจากนี้ยังเปิดทำการเรียนการสอนระดับประกาศนียบัตร หลักสูตร ๑ ปี จำนวน ๔ หลักสูตร คือ
๑. หลักสูตรประกาศนียบัตรการบริหารกิจการคณะสงฆ์ (ป.บส.) เปิดโอกาสให้พระสังฆาธิการและครูสอน พระปริยัติธรรมได้เข้าศึกษาเพื่อเป็นการพัฒนาการทำงานของคณะสงฆ์ให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น
๒. หลักสูตรประกาศนียบัตรพระพุทธศาสนา (ป.พศ.) เปิดโอกาสให้พระภิกษุและฆราวาส ได้เข้าศึกษาเพื่อเป็นการเรียนรู้ในด้านพระพุทธศาสนาให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น
๓. หลักสูตรประกาศนียบัตรวิปัสสนาภาวนา (ป.วน.) เปิดโอกาสให้พระภิกษุและฆราวาส ได้เข้าศึกษาเพื่อเป็นการเรียนรู้ในด้านการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น
๔. หลักสูตรประกาศนียบัตรพระสอนศีลธรรมในโรงเรียน (ป.สศ.) เปิดโอกาสให้พระภิกษุ ได้เข้าศึกษาเพื่อเป็นการเรียนรู้ในด้านการสอนศีลธรรมในโรงเรียนให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น